اگر به دنبال یک نژاد پربازده بز هستید ، ما بز سانن را به عنوان گزنیه ای مناسب و مقاوم به شما پیشنهاد می کنیم . هر آنچه که درباره خصوصیات بز های سانن ( Saanen Goat ) لازم است بدانید را سعی خواهیم کرد در این مقاله به شما دامداران و علاقه مندان به این حوزه معرفی کنیم .
خصوصیات نژاد بز سانن :
اساسا در دنیا بز های سانن به دلیل توانایی زیادی که در تولید شیر دارند ، بیشتر شناخته شده هستند . اما به جز شیر، فواید دیگری از جمله نرخ زاد و ولد مناسب و سازگاری خوب با شرایط مختلف جغرافیایی را نیز دارند .
منشا پیدایش این نژاد کشور سوئیس می باشد و در اوایل ۱۹۰۰ برای امر پرورش و تولید محصولات لبنی به کشور آمریکا نیز راه پیدا کنند . درست به مانند بز های آلپاین و سایر نژادهای شیری دیگر ، عموما دامپروران به دلیل تولید شیر و محصولات لبنی اقدام به پرورش این حیوانات می کنند .
برخی دیگر از مهم ترین خصوصیات بز نژاد سانن همانطور که اشاره کردیم ، مقاومت بالایی است که در برابر بیماری ها دارند . البته این دسته از حیوانات اهلی برای اینکه به حداکثر توان تولیدی خودشان دست پیدا کنند ، نیازمند شرایط مطلوبی از جمله داشتن جایگاه مناسب و تغذیه خوب هستند .
از آنجا که بز سانن یک نژاد محبوب در میان دامداران فعال در حوزه پرورش بز محسوب می باشد ، در دنیا توجه ویژه ای برای بهبود نرخ رشد آنها شده است . به عنوان مثال در کشور آمریکا ، انجمن بز های لبنی این کشور به طور مستمر سعی می کند که با آموزش صحیح پرورش دهندگان و علاقه مندان به این حیوانات ، آنها را در مسیر پربازده ای در زمینه پرورش بز سانن قرار بدهد . در برخی کشور ها حتی استاندار های مختلفی در مورد نحوه نگهداری از این نژاد خاص تدوین شده است .
توجه داشته باشید که بز سانن روزانه در طی دوران شیردهی می تواند حدود ۳ لیتر شیر باکیفیت را تولید کند .
خصوصیات ظاهری بز سانن :
سانن یک بز با جثه ای ظریف و متوسط است . آنها به طور متوسط از بیشتر نژادهای گوشتی بز ، بلند تر هستند که این خصوصیت باعث می شود که دوشیدن این حیوانات توسط دامدار یا دستگاه های شیردوش راحت تر انجام شود . بر خلاف برخی نژادهای بز ، موهای آنها نرم ، کوتاه و صاف است . بز هایی از این نژاد که مو های زبری دارند ، احتمالا نژاد خالص نیستند .
سانن ها در دو رنگ مختلف سفید و کرم روشن وجود دارند . در برخی گونه های این نژاد البته لکه های از رنگ سیاه نیز گاهی اوقات دیده می شود اما غالبا رنگ بز سانن یک دست سفید یا قهوه ای روشن می باشد .
همین روشن بودن رنگ پوشش بدنی این حیوانات سبب می شود که در معرض نور مستقیم آفتاب تاب و تحمل بیشتری داشته باشند . البته بز های سانن دمای متعادل را بیشتر دوست دارند .
گوش های بز های سانن مستقیم و روبه بالا می باشند . به طور کلی سانن ها ظاهری هوشیار و سرحالی دارند .
قد و وزن بز سانن :
نژادی که در حال بررسی آنها هستیم ، معمولا تا ارتفاع ۲.۵ فوت یا ۷۶ سانتی رشد می کنند . متوسط وزن بز بالغ نیز چیزی مابین ۶۰ تا ۸۰ کیلوگرم می باشد .
میزان مقاومت و سازگاری اینگونه بز ها :
اصولا بز های سانن به دلیل سرختی و طاقت خوبی که دارند برای پرورش در مناطق مختلف به عنوان گزنیه ای مناسب شناخته می شوند . داشتن سم های قوی یکی از اصلی ترین خصوصیات بز های سانن می باشد . اگر به دنبال پیدا کردن نژادی بزی شیری هستید که سریع بیماری نشود و تلفات کمی داشته باشد ، بز های سانن در صورت نگهداری در شرایط مطلوب و تمیز ، بسیار می توانند سود آور باشند .
خصوصیات رفتاری این حیوانات :
نژاد سانن ، نژادی اهلی و آرام می باشد . همین مسئله سبب می شود ، دامداران با سهولت بیشتری از این حیوانات مراقبت کنند . آرام بودن آنها به حدی است که حتی در برخی از کشورهای اروپایی و آمریکایی خانواده ها از آنها به خصوص بزغاله های سانن به عنوان حیوان خانگی استفاده می کنند .
چگونگی ، فواید و معایب پرورش بز سانن :
بز های سانن در حدود ۶ ماهگی به بلوغ جنسی می رسند ، اما با این حال بهتره تا ۹ ماهگی وارد فصل جفت گیری نشوند . اگرچه ممکن است یک بز سانن در تمام طول سال تولید مثل داشته باشد ، اما بیشترین میزان تولید مثل آنها در فصل پاییز می باشد . اگر بز ماده ، آبستن شود ، معمولا ۱۵۰ روز دیگر زایش خواهد داشت .
توجه داشته باشید که اگر از بز سانن برای تولید شیر استفاده می کنید ، باید جیره غذایی خاصی برای بزغاله های این حیوانات پس از زایش در نظر بگیرید .
شیوه های مراقبت از بز سانن :
نیاز های غذایی :
بز های شیری سانن به همان مواد غذایی اساسی به مانند سایر نژادهای شیری ، نیازمند هستند . اما با این حال در مقایسه با سایر نژادهای لبنی عملکرد بهتری در نرخ تولید شیر و استفاده از مواد مغذی دارند . ما تعیین جیره غذایی مشخص برای هر مجتمع دامپروری را ما توصیه نمی کنیم . بلکه پیشنهادی که در این مورد داریم این است که از آنجایی که شرایط مختلفی در این موضوع دخیل هستند ، باید از یک متخصص جیره نویسی برای این موضوع کمک بگیرید .
شرایط محل نگهداری بز های سانن :
بز سانن دقیقا به مانند سایر دام های زنده به یک جایگاه مناسب جهت نگهداری نیازمند هستند . داشتن تهویه مناسب ، خشک بودن بستر جایگاه ، حفظ نظافت محل نگهداری ، استفاده از امکانات و تجهیزات به روز جزو برخی از مهم ترین شرایط محل نگهداری بزهای سانن محسوب می شوند . همچنین از آنجایی که این حیوانات توانایی پرش خوبی دارند ، می بایست دور تا دور فضای باز نگهداری آنها با حصار و فنس ها مقاوم محافظت شود.
مراقبت های بهداشتی از این نژاد :
حتی با وجود مقاومت خوبی که نژاد سانن در برابر بیماری ها دارند ، اگر این حیوانات را در محیط ناسالم و کثیف نگهداری کنید ، مطمئنا دچار بیماری خواهند شد . به عنوان یک دامداری موفق باید برنامه ای دقیق برای نظافت جایگاه ، واکسیناسیون بز ها ، قرنطینه دام های بیماری و … داشته باشید .
آیا می دانید ؟
جالب است بدانید که بز سانن یک حفار و بازیگوش حرفه ای است . آنها می توانند زیر حصار های تعبیه شده را حفاری کنند و راهی را برای فرار پیدا کنند . همین مسئله باعث می شود کسانی که قصد پرورش و نگهداری بز سانن را دارند ، حتما یک میحط مناسب برای مراقبت از این حیوانات در نظر بگیرند .